انواع پروتزهای مصنوعی و نحوه مراقبت از آنها

دنچر یا پروتز دندان ممکن است به عنوان یک دندان مصنوعی تعریف شود که با جایگزین های مصنوعی جایگزین دندان های طبیعی می شود. دنچرها اساساً پروتزهایی هستند که برای هر بیمار به صورت سفارشی ساخته می شوند، حمایت خود را از بافت های دهان می گیرند و می توانند توسط بیمار از دهان خارج شوند. این پروتزها را می توان بر اساس موادی که با آن ساخته می شوند، تعداد دندان هایی که جایگزین آنها می شوند یا بافتی که حمایت خود را از آن می گیرند، طبقه بندی کرد. هدف از دندان مصنوعی احیاء ظاهر و عملکرد لبخند و دهان بیمار است.

انواع دندان مصنوعی

پروتزهای مصنوعی را بر اساس تعداد دندان هایی که جایگزین می کنند، می توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:

پروتزهای پارسیل

هنگامی که پروتزهای مصنوعی جایگزین تعدادی از دندان های شما می شوند، به آن”پرتزهای پارسیل” گفته شود. این پروتزها به حمایت بافت نرم و دندان نیاز دارند. آنها ممکن است با استفاده از سیم های فلزی معروف به گیره یا چفت به دندان های شما متصل شوند.

این پروتزها ممکن است از آکریلیک یا فلز ساخته شوند. در حالت دوم، آنها را “پرتزهای مصنوعی ریخته گری شده” می نامند زیرا چارچوب دندان مصنوعی با ریخته گری فلز ساخته می شود.

دست دندان کامل

هنگامی که پروتز جایگزین تمام دندان های شما می شود، تحت عنوان دست دندان کامل شناخته می شوند. این پروتزها اغلب از آکریلیک ساخته می شوند، زیرا می توان رنگ آنها را به گونه ای طراحی کرد تا همرنگ لثه های شما شوند. این پروتزهای مصنوعی می توانند حمایت خود را از بافت نرم و سخت دهان بگیرند. در برخی موارد، این پروتزها ممکن است در حالتی ساخته شوند که حمایت خود را از ایمپلنت های دندانی و ریشه های دندانی می گیرند که درمان ریشه روی آنها انجام شده است. در مورد اول، آنها تحت عنوان پروتزهای دارای تکیه گاه دندانی و در مورد دوم تحت عنوان پروتزهای بر پایه ایمپلنت نامیده می شوند.

 

دست دندان های کامل را بر اساس بافتی که از آنها حمایت می کند، را می توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:

دست دندان کامل معمولی

دست دندان های کامل معمولی حمایت خود را از بافت نرم و استخوان فک می گیرند. آنها متداول ترین پروتزهایی هستند که ساخته می شوند. مزیت اصلی این پروتزها مقرون به صرفه بودن نسبی آنها در مقایسه با سایر گزینه های درمانی است.

 

اوردنچر بر پایه دندان

اگر دندانپزشک معتقد است که می توان تعدادی از دندان های داخل حفره دهان را نجات داد، ممکن است تصمیم بگیرد آن را با درمان ریشه درمان کند و آن را تا سطح لثه کاهش دهد. اوردنچر باعث حفظ بهتر و کمک به حفظ استخوان فک می شود.

با این حال نقطه ضعف این نوع پروتزها این است که زمان درمان در مقایسه با پروتزهای معمولی بیشتر است و هزینه آن بیشتر است.

پروتزها های بر پایه ایمپلنت

در برخی موارد، ممکن است ایمپلنت های دندانی درون استخوان فک قرار داده شوند تا احتباس و حمایت از پروتز را افزایش دهند. تعداد ایمپلنت هایی که باید قرار داده شوند ممکن است بین 2 تا 6 باشد. با این حال، بر اساس مقدار استخوان موجود، ممکن است تعداد بیشتری ایمپلنت نیاز باشد. این پروتزها مزیت ماندگاری عالی را دارند. تنها نقطه ضعف این گزینه درمانی هزینه نسبتاً بیشتر و زمان درمان طولانی تر درمان آنها است.

مدت زمان درمان طولانی تر است، زیرا بین جراحی کاشت ایمپلنت تا زمانی که پروتز نهایی ارائه شود، باید 3 تا 6 ماه فاصله باشد.

پروتزهای دائمی

پروتزهای دائمی برای جایگزینی یک یا چند دندان طبیعی از دست رفته استفاده می شوند. آنها به دندان های موجود و همچنین دندان های جایگزین متصل می شوند تا شکاف باقی مانده از دندان یا دندان های از دست رفته را پوشش دهند. بریج با چسباندن آن به دندان های طبیعی که به شکل مخروطی در هر طرف دندان مصنوعی تراش داده شده اند محکم می شود.

پروتزها در مقایسه با ایمپلنت های دندانی

پروتزها و ایمپلنت های دندانی هر دو می توانند فرایندهای موفقی برای ترمیم دندان های از دست رفته باشند. پروتزهای مصنوعی انتخاب ارزان تری هستند، اما دوام چندانی ندارند و می توانند مشکلات دیگری مانند شل شدن، بروز ناراحتی، و مشکل در صحبت کردن و خوردن غذا را ایجاد کنند. در حالی که ایمپلنت ها بهترین گزینه برای جایگزینی دندان های طبیعی هستند، ممکن است به دلیل هزینه بالای آنها برای همه مقرون به صرفه نباشند.

مزایای پروتزهای دندان

• از نظر زیبایی خوشایند هستند.
• مقرون به صرفه هستند.
• به جراحی نیاز ندارند.
• به جلوگیری از فرو رفتگی دهان به سمت داخل کمک می کنند.

نقاط ضعف دندان های مصنوعی

• فرسوده می شوند و باید به صورت دوره ای تعویض شوند.
• به طور بالقوه به آماده سازی زیادی برای کشیدن دندان، ساخت قالب، اتصال نیاز دارند.
• ممکن است شل شوند و به هنگام صحبت دربیایند.
• از تحلیل رفتن استخوان جلوگیری نمی کنند.

مزایای ایمپلنت های دندانی

• درست شبیه دندان های طبیعی هستند.
• ایمپلنت ها جایگزین ریشه دندان می شوند و از سلامت استخوان حمایت می کنند.
• آنها به استخوان فک شما می پیوندند و می توانند تا پایان عمر باقی بمانند.
• برای خوردن و صحبت کردن ثبات کامل فراهم می آورند.

معایب ایمپلنت های دندانی

• کاشت ایمپلنت های دندانی ممکن است تا یک سال طول بکشد.
• ممکن است پیوند استخوان یا لیفت سینوس لازم باشد.
• آنها پر هزینه ترین گزینه هستند.

مواد برای دندان های مصنوعی

مواد مورد استفاده برای ساخت دندان های مصنوعی شامل رزین های آکریلیک، پلاستیک های بر پایه نایلون (پرتزهای مصنوعی انعطاف پذیر) و مواد پایه پروتز فلزی هستند.

رزین های آکریلیک متداول ترین مواد مورد استفاده هستند. این مواد دارای زیبایی عالی هستند و تنظیم آنها برای دندانپزشک راحت است.

مواد پایه پروتز انعطاف پذیر از پلیمرهای بر پایه نایلون ساخته شده اند. این پروتزها نسبت به آکریلیک انعطاف پذیری و شفافیت بهتری دارند. این ویژگی ها باعث می شوند استفاده از این دندان مصنوعی راحت تر شود. شفافیت آنها رنگ بافت زیرین را می گیرد و زیبایی آنها را بیشتر می کند. با این حال، آنها به لک شدن ناشی از غذاها و نوشیدنی ها تمایل دارند.

از پایه های فلزی دندان مصنوعی زیاد استفاده نمی شود و فقط در مواردی که دندانپزشک لازم بداند استفاده می شود.

ساخت پروتزهای مصنوعی

یک بیمار باید حداقل 5 و 6 مرتبه برای دندان های مصنوعی معمولی به دندانپزشک مراجعه کند.

در طول مراجعه اولیه، دندانپزشک قالب اولیه را از برجستگی های دو فک بالا و پایین بیمار می گیرد. این برای ساخت یک ماکت استفاده می شود که یک تری سفارشی روی آن ساخته می شود. این تری به ثبت ماکت دقیق تر از بیمار کمک می کند. قالب گیری نهایی یا ثانویه برای ساختن ماکت اصلی استفاده می شود. سپس دندانپزشک رابطه فک را که رابطه دو فک بالا و پایین است را ثبت می کند. سپس دندان ها روی پایه پروتز موقت قرار می گیرند و دندانپزشک این پروتز موقت را درون دهان بیمار امتحان می کند. این کار این امکان را برای بیمار فراهم می آورد تا تغییراتی را در سایه و موقعیت دندان ها پیشنهاد دهد. پس از آن ویزیت نهایی انجام می شود، زمانی که دندان مصنوعی فرآوری شده به بیمار داده می شود.

مشکلات با پروتزهای دندان مصنوعی

مانند تمام پروتزها، پروتزهای دندان مصنوعی نیز دارای یک دوره عادت کردن ذاتی هستند.

مانند هر پروتز دیگری، پروتزهای مصنوعی جایگزینی مصنوعی برای دندان های طبیعی شما هستند که اغلب روی پایه های متحرک قرار می گیرند. پس از دادن پروتز جدید یک دوره عادت کردن وجود دارد. با گذشت زمان اگر بیمار به اندازه کافی از پروتز مراقبت نکند، می تواند منجر به بروز مشکلاتی نیز شود. برخی از مشکلات شایع مرتبط با دندان های مصنوعی عبارتند از:

مشکلات با دندان مصنوعی جدید

• زخم و درد: یکی از شایع ترین مشکلات در بیمارانی که دندان مصنوعی جدید دارند، زخم و درد است. این زخم و دردها اغلب به دلیل لبه های تیز یا ندول بروز می یابند. دندانپزشک برای اطمینان از تسکین، به سادگی قسمت مزاحم را برش خواهد داد.
• مشکل در تکلم و جویدن: دندان مصنوعی جدید به عنوان یک جسم خارجی در دهان عمل می کند و بیمار نباید انتظار داشته باشد که مانند دندان های طبیعی او عمل کند. مانند تمام پروتزها، شما باید یاد بگیرید که از آنها به طور مؤثر استفاده کنید. دندانپزشک دستورالعمل هایی را در مورد نحوه غذا خوردن و یادگیری صحبت کردن با دندان مصنوعی جدید به شما خواهد داد. با یک پروتز که به درستی ساخته شده است، نباید مشکل خیلی زیاد طول بکشد. با این حال، اگر مشکل ادامه داشت، حتماً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
• لق شدن دندان مصنوعی: در موارد خاص، دندان مصنوعی ممکن است لق شده و در حین غذا خوردن و صحبت کردن جابجا شود. علت این مشکل می تواند از یک پروتز بد ساخته شده تا ضمائم پارسیل که قابل اصلاح هستند متغیر باشد. در مورد اول، ممکن است به ساختن یک پروتز جدید نیاز باشد. در برخی موارد، لق شدن دندان مصنوعی می تواند به دلیل ساختار ضعیف استخوان بیمار اتفاق بیفتد. در چنین مواردی، بهتر است گزینه های درمانی پیچیده تر مانند دندان های مصنوعی بر پایه ایمپلنت های دندانی را انتخاب کنید.
• ترشح بیش از حد بزاق: دندان مصنوعی به عنوان یک جسم خارجی در دهان عمل می کند که می تواند باعث ترشح بیش از حد بزاق شود. این یک مشکل خود محدود کننده است و با گذشت زمان فروکش می کند.
• واکنش آلرژیک: برخی از بیماران ممکن است واکنش آلرژیک به دندان مصنوعی جدید را تجربه کنند. علائم ممکن است از التهاب و احساس سوزش تا علائم شدیدتر مانند زجر تنفسی متغیر باشد. در صورتی که بیمار مشکوک به واکنش آلرژیک باشد، باید فوراً استفاده از دندان مصنوعی را متوقف کند و با دندانپزشک یا پزشک خود مشورت کند.
• صداهای کلیک: احتمالاً با دندان مصنوعی جدید خود صدای کلیک را تجربه خواهید کرد. این به دلیل تماس دندان های دو فک بالا و پایین شما است. مشکل در زمان مناسب حل خواهد شد. با این حال، اگر ادامه داشت، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

مشکلات پروتزهای قدیمی

• استوماتیت: استوماتیت به التهاب بافت های دهان اشاره دارد. این عارضه اغلب به دلیل کاندیدیازیس (عفونت قارچی) ایجاد می شود. علت این مشکل اغلب عدم رعایت بهداشت دهان و دندان مصنوعی است.
• از دست دادن عملکرد جویدن: این مشکل ممکن است به دلیل استفاده طولانی مدت از دندان مصنوعی بروز یابد و تنها راه حل، ساختن دندان مصنوعی جدید است.
• فرو رفتگی و زخم در گوشه های دهان به دلیل از بین رفتن مواد دندان ایجاد می شود. راه حل مشکل ساختن یک دندان مصنوعی جدید است.
• گاز گرفتن لب و گونه: به مرور زمان، مواد پروتز از بین می روند. راه حل این مشکل ساختن یک دندان مصنوعی جدید است.

عادت کردن به دندان مصنوعی جدید

یک پروتز جدید برای عادت کردن و استفاده مؤثر به تمرین نیاز دارد.

چگونه با دندان مصنوعی جدید غذا بخوریم؟

شروع به غذا خوردن با دندان مصنوعی جدید به زمان نیاز دارد. با غذاهای نرم و نیمه جامد که جویدن آنها آسان است شروع کنید. هنگامی که با این غذاها احساس راحتی پیدا کردید، از غذاهای جامدتر شروع کنید.

• غذایی که می خواهید بخورید را به قطعات کوچک برش دهید و غذاها را در دو طرف دهان خود بجوید. این باعث می شود پروتز شما ثابت بماند.
• سعی نکنید غذاهای سفت مانند سیب را با دندان های جلوی خود گاز بزنید. این کار باعث کنده شدن دندان مصنوعی شما خواهد شد.
• غذا را با دندان های عقب خود بجوید.
• آب یا نوشیدنی به صورت جرعه جرعه کوچک بنوشید؛ از نی استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث کنده شدن دندان مصنوعی شما شود.

 

چگونه با دندان مصنوعی جدید صحبت کنیم؟

یادگیری صحبت کردن با پروتزهای جدید دشوار است زیرا پروتز جدید ممکن است احساس ناخوشایندی داشته باشد و این مشکل با افزایش جریان بزاق تشدید می شود. خواندن یک روزنامه با صدای بلند، چه به تنهایی و چه در مقابل آینه، به شما کمک خواهد کرد تا تلفظ های نادرست را شناسایی کرده و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.

درد و ناراحتی

دندان مصنوعی جدید ممکن است باعث بروز درد و ناراحتی شود. دندانپزشک به شما می گوید که در روز دوم یا سوم به او مراجعه کنید.

دندان مصنوعی شما ممکن است هنگام سرفه یا عطسه کنده شود. این یک اتفاق عادی است برای جلوگیری از این امر، دست یا دستمال خود را جلوی دهان خود نگه دارید.

دستورالعمل های مراقبت و نگهداری از پروتزهای دندان مصنوعی

مهم است که بیمار به طور منظم دهان و دندان مصنوعی خود را تمیز کند تا از بروز عفونت و بوی بد دهان جلوگیری شود.

حذف روزانه باکتری های موجود در حفره دهان و روی دست دندان های کامل برای به حداقل رساندن استوماتیت دندان مصنوعی و کمک به ارتقاء سلامت عمومی دهان و دندان از اهمیت بالایی برخوردار است. بر اساس بهترین شواهد موجود، کارگروه متخصصان پروتز کالج آمریکا دستورالعمل های زیر را برای مراقبت و نگهداری از دندان مصنوعی پیشنهاد کرده است:

حفظ بهداشت دهان و دندان

دندان های باقی مانده، لثه ها و زبان را هر روز صبح و عصر با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید تا از پوسیدگی دندان و بیماری لثه جلوگیری کنید. در یک بیمار کاملاً بی دندان، بافت حامی پروتز خود را با انگشت خود ماساژ دهید. این کار خونرسانی کافی به این بافت ها را تضمین می کند و آنها را سالم نگه می دارد.

با برداشتن پروتز خود در طول شب، به بافت های حامل پروتز خود استراحت مناسب دهید.

دستورالعمل های مراقبت از دندان مصنوعی

• تمیز نگه داشتن دندان مصنوعی مهم است. این کار از عفونت بافت ها و بوی بد دهان جلوگیری می کند. برای تمیز نگه داشتن دندان مصنوعی می توان اقدامات زیر را انجام داد.
• دندان های مصنوعی باید روزانه تمیز شوند. باید از پاک کننده های غیر ساینده مانند مسواک بدون استفاده از خمیر دندان یا قرص ها و محلول های پاک کننده استفاده شود.
• از هیچ یک از این محصولات در داخل دهان خود استفاده نکنید زیرا ممکن است حاوی مواد شیمیایی مضر باشند.
• قبل از قرار دادن مجدد دندان مصنوعی داخل دهان، آن را به درستی بشویید.
• دستورالعمل های شرکت تولید کننده در مورد پاک کننده های دندان مصنوعی، باید به دقت دنبال شوند.
• دندان های مصنوعی باید سالانه توسط دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی با استفاده از پاک کننده های اولتراسونیک تمیز شوند.
• هرگز نباید دندان مصنوعی را در آب جوش قرار داد، این می تواند باعث تاب برداشتن دندان مصنوعی شما شود.
• پروتزهای مصنوعی را نباید به مدت بیشتر از 10 دقیقه در سفید کننده هیپوکلریت سدیم یا محصولات حاوی هیپوکلریت سدیم خیس کرد.
• پروتزهای مصنوعی باید پس از تمیز کردن یا در صورت عدم تعویض در دهان، غوطه ور در آب نگهداری شوند تا از تاب برداشت آنها جلوگیری شود.
• معاینه سالیانه دندان های مصنوعی ضروری است.

چسب های دندان مصنوعی

چسب های دندان مصنوعی به صورت پودر یا خمیر در دسترس هستند و می توانند احتباس یا تناسب دندان مصنوعی شما را بهبود بخشند. یک پروتز که به خوبی ساخته شده باشد برای داشتن تناسب خوب به چسب دندان مصنوعی نیاز ندارد. دندانپزشک شما فقط زمانی چسب را توصیه خواهد کرد که معتقد باشد کیفیت استخوان شما ضعیف است و تناسب خوب حتی با یک پروتز خوب غیرممکن است.

برای استفاده از چسب خمیری:

دندان مصنوعی خود را خیس کنید و مقداری از کرم را به اندازه نخود روی سطح داخلی دندان مصنوعی خود قرار دهید. آن را همان طور در دهان خود قرار دهید.

برای استفاده از چسب پودری

دندان مصنوعی خود را تمیز و بشویید: یک لایه از پودر را روی دندان مصنوعی بپاشید. سپس می توانید دندان مصنوعی را در دهان خود قرار دهید.

به طور متوسط، چسب دندان مصنوعی 4 تا 5 ساعت دوام می آورد. در صورتی که غذا یا نوشیدنی گرم مصرف می کنید، ممکن است به استفاده مجدد نیاز داشته باشید. قبل از اینکه تصمیم به قرار دادن لایه دوم بگیرید، مهم است که چسب به درستی پاک شود. دندان مصنوعی را با یک مسواک نرم کاملاً تمیز کنید و سپس آن را در آب قرار دهید. چسب را فقط پس از اینکه از تمیز بودن دندان مصنوعی مطمئن شدید روی آن بمالید.