چه عواملی باعث سیاه شدن لثه می­شود؟

لبخند زیبا نشانه سلامتی صاحب آن است، و دندان­های صاف و تمیز و لثه­های صورتی کم رنگ نمایانگر سلامت آن­ها است. اما اگر لثه­ ها تغییر رنگ دادند یا اگر متوجه لکه ­ها و نقاط عجیب و غریب روی لثه شدید چه اتفاقی درحال افتادن است؟

لثه­ها معمولاً صورتی هستند، اما بعضی اوقات لکه­ های سیاه یا قهوه­ای تیره روی آن ایجاد می­شوند. چند مورد ممکن است باعث این امر شود و بیشتر آنها مضر نیستند. با این حال، گاهی اوقات، لکه­ های سیاه می­توانند نشانگر وضعیت حادی باشند. بهتر است برای سلامت خودتان، در صورت مشاهده هرگونه لکه­ های سیاه در لثه، با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر آنها دردناک نیز هستند یا اندازه، شکل و یا رنگ آنها تغییر کرده است.

سیاه شدن لثه

دلایل سیاه شدن لثه

احتمالا آگاه بودن از شایع­ترین دلایل سیاه شدن لثه­ ها به شما کمک کند تصمیم بگیرید که آیا نیاز به درمان فوری دارید یا می­توانید تا قرار ملاقات بعدی با دندانپزشک خود منتظر بمانید.

1. کبودی

شما ممکن است لثه ­های خود را مانند هر قسمت دیگری از بدن خود زخمی کنید. افتادن روی صورت، خوردن چیزی با نوک تیز و حتی مسواک زدن یا نخ دندان زدن خیلی شدید می­تواند لثه ­های شما را کبود کند. کبودی روی لثه­ ها معمولاً قرمز تیره یا بنفش هستند، اما می­توانند سبب سیاه شدن لثه نژر شوند. همچنین ممکن است علاوه بر کبودی، دچار خونریزی و درد جزئی نیز شوید.

کبودی­ها معمولاً به تنهایی بدون معالجه پزشکی بهبود می­یابند. اما اگر کبودی­ها بیشتر شد و نتوانستید دلیلی برای آن بیابید، ممکن است بیماری ترومبوسیتوپنی داشته باشید، شرایطی که لخته شدن خون را برای شما سخت می­کند. چند مورد می­تواند باعث ترومبوسیتوپنی شود، بنابراین مهم است که با پزشک خود همکاری کنید تا بتوانید درمان مناسب برای سیاه شدن لثه خود را بیابید.

2. هماتوم

هنگامی­که یک دندان در حال درآمدن است، می­تواند کیستی پر از مایع ایجاد کند. بعضی اوقات خون با مایعات مخلوط می­شود که می­تواند بنفش تیره یا سیاه باشد. وقتی در یک ورم کیستی خون وجود داشته باشد، به آن هماتوم گفته می­شود.

هماتوم در کودکان بسیار شایع است زیرا هم دندانهای شیری کودک و هم دندانهای دائمی او باید در بیایند. معمولاً بعد از بیرون آمدن دندان به خودی خود از بین می­روند. اگر دندان به خودی خود بیرون نیاید، ممکن است پزشک، جراحی باز کیست انجام دهد تا به بیرون آمدن دندان کمک کند.

3. خالکوبی ­های آمالگام

اگر حفره­ای در دندان خود را پر کرده ­اید، ممکن است یک لکه از آمالگام روی لثه­ های شما باقی بماند و یک نقطه سیاه ایجاد کند. آمالگام ماده ای  است که برای پر کردن دندان استفاده می­شود. بعضی اوقات این ذرات در اطراف ناحیه پر کردن قرار می­گیرند و باعث ایجاد لکه سیاه در بافت نرم می­شوند. پزشک شما معمولاً فقط با نگاه کردن به آن می­تواند یک نقطه آمالگام را تشخیص دهد.

خالکوبی­ های آمالگام قابل جدا شدن نیستند، اما بی ضرر هستند و نیازی به درمان ندارند. برای پیشگیری از آنها، می توانید دفعه بعدی که دندان شما نیاز به پر کردن داشت از دندانپزشک بخواهید تا از رابردم استفاده کند. این کار دندان­های شما را از لثه در طی مراحل دندانپزشکی دور می­کند و از ورود ذرات به بافت اطراف جلوگیری می­کند.

سیاه شدن لثه

4- خال آبی

یک خال آبی یک خال بی­ضرر است که گرد است و مسطح یا کمی متورم شده است. خال آبی معمولاً مانند لکه برآمده بر روی لثه به نظر می­رسد. هیچ کس مطمئن نیست که چه عواملی باعث ایجاد خال آبی می­شود، اما اغلب وقتی کودک یا نوجوان هستید، ایجاد می­شوند. همچنین در زنان شایع­تر هستند.

پزشک شما معمولاً همانند خالکوب ی­های آمالگام با دیدن آن می­تواند یک خال آبی را تشخیص دهد. آنها معمولاً نیازی به درمان ندارند. اما اگر شکل، رنگ یا اندازه آن تغییر کند، پزشک ممکن است بخواهد نمونه­برداری انجام دهد.

5. ضایعات ملانوتیک

ضایعات ملانوتيك لكه­ هاي بي­ضرري هستند. آنها ممکن است در بخش­های مختلف بدن از جمله لثه ایجاد شوند. ضایعات ملانوتیك معمولاً بین 1 تا 8 میلی­متر قطر دارند و علائم دیگری ندارند. پزشکان درباره علل دقیق ضایعات ملانوتیك اطلاع خاصی ندارند، اما بعضی از افراد با آن متولد می­شوند.، و برخی بعدها آن­ها را در زندگی کسب می­کنند. ضایعات ملانوتیک همچنین می­تواند نشانه­ای از بیماری­های دیگر مانند بیماری آدیسون یا سندرم Peutz-Jeghers باشند.

لزومی به درمان ضایعات ملانوتيك نیست. اگر شکل، رنگ یا اندازه آن تغییر کند، به پزشک مراجعه کنید.

6. سرطان دهان

سرطان دهان نیز می­تواند باعث سیاه شدن لثه شود. سایر علائم سرطان دهان شامل زخم­های باز، تورم در دهان و خونریزی غیرمعمول است. همچنین ممکن است دچار گلودرد مزمن شوید یا متوجه تغییر در صدای خود شوید. برای تعیین اینکه آیا لکه سیاه در اثر سرطان ایجاد شده است، پزشک شما نمونه ­برداری انجام خواهد داد. نوشیدن مقادیر زیاد الکل و استفاده از دخانیات بزرگترین عامل خطر برای ابتلا به سرطان دهان است. اجتناب از نوشیدن الکل و دخانیات برای جلوگیری از سرطان دهان لازم است.

7. داروها

استفاده از برخی داروها مانند داروی مینوسیکلین می­تواند عوارض جانبی مانند تغییر رنگ یا سیاه شدن لثه را به همراه داشته باشد. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه تغییری در رنگ لثه در اثر مصرف این داروها با پزشک خود مشورت کنید.

8. ملانین

در حالت طبیعی بدن به خودی خود ملانین تولید می­کند، که ماده­ای است که رنگ پوست، مو و چشم ما به آن وابسته است. هرگاه ملانین بیشتری در بدن موجود باشد، ما مو، پوست یا چشم­های تیره­ تری خواهیم داشت. داشتن ملانین بیشتر نیز در بدن می­تواند سبب سیاه شدن لثه باشد. بنابراین، اگر لثه ­های فرد همیشه تیره بوده، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اما اگر تغییر رنگ لثه یا ایجاد لکه­ های سیاه روی آن ناگهانی باشد، باید با پزشک خود مشورت کنید.

9. سیگار کشیدن

سیگار کشیدن یکی از عوامل سیاه شدن لثه می­باشد. ملانوسیتها، سلولهای تخصصی موجود در بدن، ملانین را می­سازند. نیکوتین موجود در تنباکو می­تواند منجر به تولید بیش از حد ملانین توسط ملانوسیت­ها شود. با توجه به توضیح بالا، همین امر سبب تغییر رنگ یا سیاه شدن لثه در اثر استعمال دخانیات می­شود. تحقیقات نشان می­دهد که میان ترک سیگار و کاهش لکه­ های سیاه روی لثه رابطه مستقیمی وجود دارد.

سیاه شدن لثه

راه­های درمان سیاه شدن لثه­ ها

برای درمان کردن لثه سیاه باید ابتدا علل آن را پیدا کرد. گاهی این دلایل از بیماری ناشی می­شوند که برای رفع آن اول باید آن بیماری را درمان کرد. سپس در صورت مصرف داروهای خاص، استعمال سیگار یا نوشیدن الکل، آنها را با مشورت پزشک کنار گذاشت. برای مدت طولانی، روش مناسبی برای خلاص شدن از شر لثه­ های سیاه وجود نداشت. بعضی از دندانپزشکان از لیزر یا چاقو برای سوزاندن و برش دادن رنگدانه استفاده می­کردند که این روش ها دردناک بوده و نتایج موقتی را به همراه داشتند.

سیاه شدن لثه ­ها همیشه به درمان نیاز ندارند با این حال، دندانپزشکان زیبایی برای افرادی که به راه ­حل­های زیبایی علاقه­ مند هستند، برای روشن شدن رنگ لثه راهکارهایی را ارائه می­دهند که حتما باید توسط یک متخصص معتبر انجام شود.

• برداشتن بافت سیاه لثه با چاقوی کوچک جراحی، یکی از گزینه ­های جراحی در دسترس بیماران است. نتایج اولیه این روش خوب است اما همیشه دوام ندارند. دلیل آن این است که سلول­های تولیدکننده ملانین بعضی اوقات می­توانند به داخل منطقه تحت درمان رفته و باعث ایجاد رنگدانه بیشتر شوند.
• جراحی کرایو، که شامل انجماد بافت لثه آسیب دیده است، یکی دیگر از گزینه­ های درمانی است. یک مطالعه منتشر شده در ژورنال بین­ المللی علوم بهداشتی گزارش داد که میزان عود کردن بعد از جراحی کرایو پایین است.
• همچنین ممکن است از پیوند لثه استفاده شود. این روش درمانی شامل برداشتن بافت تازه و بدون رنگ از سقف دهان و اعمال آن بر روی لثه­ ها است. این کار به جای از بین بردن لثه سیاه، بافت آن را پنهان می­کند.
• روش دیگر سفید کردن لثه با استفاده از تکنیک لیزر است. لیزر دندانپزشکی سلول­های تولیدکننده ملانین در لثه را هدف قرار داده و آنها را از بین می­برد. در حالی­که بافت در حال بهبود است، ارگانیسم شما رنگ طبیعی لثه را ایجاد می­کند. خبر خوب این است که نتیجه این روش طولانی­ مدت می­باشد!

این روش­های جراحی ممکن است نتیجه مطلوبی برای درمان سیاه شدن لثه­ ها داشته باشند، اما با تمام این وجود نباید احتمال آسیب به لثه توسط این روش­ها را نیز نادیده گرفت. لثه­ های سیاه اغلب یک تغییر طبیعی هستند و جای نگرانی ندارند. سیاه شدن لثه معمولاً بی­ضرر است، اما گاهی نیز می­تواند نشانه مشکلات پزشکی باشد. اگر متوجه لکه سیاه جدیدی در لثه خود شدید، حتماً در مورد آن به پزشک خود بگویید.