ایمپلنت دندان چیست و چگونه کار گذاشته می شود؟
در این نوشته می خوانید:
ایمپلنت دندان یک ساختار مصنوعی است که توسط جراح فک یا جراح لثه در داخل فک و لثه ها قرار می گیرد تا به عنوان جایگزین ریشه دندان از دست رفته عمل کند. این ابزارها هم به صورت تکی و هم به صورت چندتایی استفاده میشوند که برای جایگزینی یک دندان یا چند دندان مناسب هستند. در ضمن انواع مختلفی از ایمپلنت ها وجود دارد که طبیعتاً کاربرد آنها را در مورد هر فرد تحت تاثیر قرار میدهد و شرایط استفاده از آنها را تغییر می دهد.
حالا در ادامه به شما خواهیم گفت که ایمپلنت دندان چیست و به چه شکلی می تواند جایگزین دندان شود؟
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان جایگزین دندان های از دست رفته می شود و جراح از آن به عنوان ریشه دندان استفاده می کند. جراح فک یا جراح لثه، ایمپلنت را همانند یک پیچ در داخل استخوان فک وارد میکند و به عنوان تکیه گاه دندان از آن استفاده می کند. بر روی این ابزار یک بخش دیگر به نام اباتمنت قرار داده می شود که وظیفه متصل نگه داشتن روکش دندان به ایمپلنت را بر عهده دارد.
روکش دندان به گونه ای ساخته شده که با دهان فرد و رنگ دندان های او کاملا مطابقت داشته باشد. روکش ها مانند دندانهای طبیعی هستند و از لحاظ احساس و عملکرد هم شباهت بسیار زیادی به دندان دائمی دارند. ایمپلنت دندان دارای چندین مزیت نسبت به دندان مصنوعی است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ظاهر طبیعی تری دارند و برای بیمار راحت تر هستند
- میزان موفقیت آنها بالاتر است
- عمل جویدن با آنها بسیار خوب است
- احتمال بروز حفره یا پوسیدگی دندانهای مجاور را به حداقل می رساند
- منجر به نگهداری بهتر استخوان در محل دندان افتاده میشود
- باعث کاهش حساسیت در دندان های اطراف میشود
- نیازی به خارج کردن و تمیز کردن شبانه آنها نیست
با این حال ایمپلنت دندان انواع مختلفی دارد که هر کسی با توجه به تراکم استخوان و شرایط جسمی و سلامتی خود باید با نظر جراح فک یا جراح لثه یکی از آنها را انتخاب کند.
انواع ایمپلنت های دندانی
دندانپزشکان و جراحان فک و لثه با توجه به روش هایی که برای نصب ایمپلنت های دندانی وجود دارد آنها را در دو گروه قرار می دهند که شامل ایمپلنت اندوستال (Endosteal implants) و ایمپلنت ساب پریوستئال (subperiosteal implant) میشود. ایمپلنتهای اندوستال به عنوان رایج ترین گزینه موجود در علم دندانپزشکی شناخته می شود که توسط جراح در داخل استخوان فک جایگزین شده و می تواند یک یا چند دندان مصنوعی را نگه دارد.
این در حالی است که ایمپلنت ساب پریوستاتئل توسط جراح در روی استخوان فک قرار داده می شود و تنها برای کسانی کاربرد دارد که وضعیت استخوان فک آنها مطلوب نبوده و توانایی نگهداری ایمپلنتهای دندانی را نداشته باشند.
مزایای ایمپلنت دندان
ایمپلنت های دندانی نسبت به سایر جایگزین های دندان های از دست رفته مزایای جالب توجهی دارند که باعث میشود اکثر بیماران حتی با وجود قیمت گران از آنهاچشمپوشی نکنند. در مورد مزایای ایمپلنت می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ثابت هستند
این به عنوان بزرگترین مزیت ایمپلنت دندان در نظر گرفته میشود که به صورت ثابت در داخل استخوان فک کار گذاشته میشود و فرد میتواند از آنها همانند دندان طبیعی استفاده کند. در حقیقت هر فرد با نگهداری مناسب از ایمپلنت ها می تواند آنها را به صورت مادام العمر استفاده کند و همانند یک دندان طبیعی از آن در شرایط مختلف کمک بگیرد.
نگهداری آسانتر نسبت به دندان مصنوعی و بریج دندان
استفاده از دندان مصنوعی با دردسرهای زیادی همراه است که در ساده ترین حالت ممکن است نیاز به مراقبت و نظافت مداوم دارند. از طرف دیگر دندانهای مصنوعی متحرک هستند و این احتمال افتادن آنها در حین صحبت کردن یا غذا خوردن را افزایش میدهد. این در حالی است که ایمپلنت های دندانی به صورت ثابت بوده و برای رعایت نظافت آنها فقط کافی است که همانند یک دندان طبیعی با آنها رفتار کنید.
در مقایسه ایمپلنت دندان با بریج دندان می توانیم به استحکام بالای آن اشاره کنیم. در حقیقت، بریج های دندان برای ماندگاری، لازم است که به یک دندان طبیعی یا حتی به یک ایمپلنت متصل شوند تا امکان استفاده از آنها به شکل طبیعی وجود داشته باشد. در ضمن دندانپزشک برای اینکه بتواند بریج دندانپزشکی را به شکل مناسب نصب کند نیاز دارد که بخشی از سطح دندان های کناری را تراش دهد که این می تواند در بلندمدت مسئلهساز شود.
جلوگیری از تحلیل استخوان فک و تحلیل لثه
از دست دادن دندان طبیعی در بلند مدت باعث عقب نشینی لثه و از بین رفتن استخوان فک همراه است و گزینه هایی مانند دندان مصنوعی یا بریج نمی توانند مانع از این مشکل شوند. این در حالی است که ایمپلنت دندان بلافاصله جایگزین ریشه دندان شده و شرایط را به شکلی فراهم میکند که امکان رشد مجدد استخوان فک وجود دارد و از تحلیل لثه هم جلوگیری میشود.
نحوه انجام جراحی کاشت ایمپلنت دندان
اگرچه مراحل لازم برای قرار دادن ایمپلنت در داخل استخوان فک در مورد همه افراد یکسان است، اما برخی عوامل وجود دارد که ممکن است برخی از مراحل را بیشتر کرده یا روند را تغییر دهد. این عوامل عبارتند از:
- تعداد دندان هایی که نیاز به جایگزینی دارند
- محل قرارگیری ایمپلنت در داخل استخوان فک
- کیفیت و استحکام استخوان در محل کاشت
- سلامت کلی دهان و سیستم ایمنی فرد
با در نظر گرفتن این عوامل می توان روند کلی جراحی را شامل موارد زیر دانست:
تقویت سینوس (سینوس لیفت)
قرار دادن ایمپلنت دندان در استخوان فک فوقانی معمولاً به دلیل قرار گرفتن سینوس ها دشوار است. در این گونه مواقع جراح تصمیم میگیرد که آیا نیازی به تقویت سینوس هست یا خیر. در این شیوه سینوس فرد بالاتر برده می شود تا امکان رشد استخوان فک وجود داشته باشد و روند کار موفقیت آمیز باشد.
اصلاح ریج (Ridge)
مشکلات فک در برخی از افراد باعث میشود که استخوان کافی برای قرارگیری ایمپلنتهای دندانی وجود نداشته باشد. در این گونه مواقع جراح باید از حربه اصلاح ریج (Ridge) استفاده کند. این فرایند شامل بلند کردن لثه برای مشخص شدن ناحیه استخوانی فک است. در مرحله بعد جراح از یک جایگزین استخوان یا مواد مصنوعی برای ترمیم و پر کردن محل مورد نظر استفاده میکند و بعد از بهبودی میتوان ایمپلنت را در آن کار گذاشت.
اگر فردی نیاز به این موارد نداشته باشد، در وهله اول توسط جراح فک یا جراح لثه بی حس می شود و بعد از باز کردن بافت لثه، با استفاده از ابزارهای مخصوصی فضا برای قرار گیری ایمپلنت دندان به وجود آمده و مجددا لثه بخیه میشود. معمولاً بین ۴ تا ۶ ماه زمان لازم است تا محل جراحی بهبودی کامل برسد و ایمپلنت هم به طور کامل در استخوان فک ادغام شود. بعد از این مدت دندانپزشک اقدام به قرار دادن روکش دندان میکند و از این مرحله به بعد میتوان از آن به مانند یک دندان طبیعی استفاده کرد.
جمع بندی
ایمپلنت های دندان سازه هایی هستند که به عنوان جایگزین دندان های از دست رفته در داخل استخوان فک قرار داده میشود. میزان موفقیت در این ابزار ها بسیار بالاست و میتوان از مزایای بلند مدت آن مانند دندانهای طبیعی لذت برد. نحوه قرارگیری این ابزارها در داخل استخوان فک شامل انجام جراحی و قرار دادن آن با استفاده از حربه های خاص است.
در عین حال کسانی هستند که باید مراحل اضافی را انجام دهند تا کیفیت و چگالی استخوان فک آنها به وضعیت مطلوب برسد. هزینه کاشت ایمپلنت دندان با توجه به تعداد دندان ها و نوع ایمپلنت متغیر است و ممکن است دندانپزشک در این مسیر انعطاف پذیری هم برای شما داشته باشد.
هر کسی که قصد استفاده از ایمپلنت های دندانی را داشته باشد و می خواهد بداند که برای استفاده از این گزینه ها مناسب است یا خیر باید با یک متخصص جراحی لثه و ایمپلنت (پریودنتیست) در ارتباط باشد.