علت و درمان مشکل تورم لثه ها

سلامتی لثه های شما از حیث تاثیرات مستقیم آن بر سلامتی دهان بسیار حائز اهمیت است. لثه ها از بافت محکم و صورتی که استخوان فک شما را می پوشاند، تشکیل شده اند. این بافت ضخیم، فیبری و مملو از رگ های خونی می باشد.

در صورتی که لثه های شما متورم گردد، می تواند بیرون زده و برآمده شود. تورم در لثه معمولاً از قسمتی که لثه به دندان می رسد شروع می شود. حتی ممکن است لثه های شما به حدی متورم شوند که شروع به پوشاندن و پنهان کردن بخش هایی از دندان های شما کنند. رنگ لثه های متورم به جای صورتی معمول، تیره تر و به رنگ قرمز جلوه می کنند.

لثه های متورم، که به نام التهاب یا تورم لثه نیز شناخته می شود، اغلب تحریک شونده، حساس یا دردناک هستند. به علاوه ممکن است شما متوجه این نکته شوید که لثه های شما هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن بسیار راحت شروع به خونریزی می کنند.

تورم لثه ها

عوامل ایجاد کننده تورم لثه

بیماری التهاب لثه

شایع ترین علت تورم لثه، بیماری التهاب لثه می باشد. التهاب لثه یک بیماری لثه است که موجب تحریک و تورم لثه ها می شود. از آن جهت که علائم بیماری التهاب لثه می تواند بسیار خفیف و ملایم باشد بسیاری از مردم نمی دانند که به این بیماری مبتلا هستند. اگرچه در صورتی که این بیماری درمان نشود، التهاب لثه در نهایت می تواند منجر به وضعیت بسیار جدی تری به نام پریودنتیت و از دست رفتن دندان ها شود.

التهاب لثه ها در بیشتر موارد در نتیجه بهداشت ضعیف دهان و دندان ایجاد می گردد و باعث تجمع پلاک روی خط لثه و دندان ها می شود. پلاک، غشائی متشکل از باکتری ها و ذرات مواد غذایی است که در طول زمان بر روی دندان ها قرار می گیرند. در صورتی که پلاک بیش از چند روز بر روی دندان باقی بماند، تبدیل به تارتار می شود.

تارتار، پلاک سخت شده است و اغلب نمی توان آن را تنها با نخ دندان کشیدن و مسواک زدن جدا کرد. در این شرایط نیاز است تا شما به یک متخصص جراحی لثه مراجعه کنید. تشکیل تارتار می تواند منجر به بیماری التهاب لثه شود.

بارداری

لثه های متورم ممکن است در دوران بارداری رخ دهد. هورمون هایی که بدن مادران در دوران بارداری تولید می کند، می تواند منجر به افزایش جریان خون در لثه های شما شود. این افزایش جریان خون می تواند باعث راحت تر شدن تحریک لثه های شما و در نهایت منجر به تورم شود.

این تغییرات هورمونی همچنین می تواند مانع توانایی بدن در مقابله با باکتری هایی شود که معمولا موجب عفونت لثه می شوند. این امر می تواند سبب افزایش احتمال ابتلا به التهاب لثه و گسترش آن گردد.

سوء تغذیه

کمبود ویتامین ها، به ویژه ویتامین های B و C، می تواند سبب ایجاد تورم لثه شود. به عنوان مثال ویتامین C نقش مهمی در حفظ و ترمیم دندان ها و لثه های شما بازی می کند. اگر میزان سطح ویتامین C شما خیلی پایین بیاید، می تواند منجر به ایجاد بیماری اسکوروی شود. اسکوروی می تواند موجب کم خونی و بیماری لثه گردد.

سوء تغذیه در کشورهای توسعه یافته رایج نیست. اما در صورتی که این بیماری وجود داشته باشد بیشتر در افراد مسن مشاهده می شود.

عفونت ها

عفونت های ناشی از قارچ ها و ویروس ها نیز به طور بالقوه می توانند سبب ایجاد لثه های متورم شوند. در صورتی که شما تبخال می زنید، می تواند منجر به بیماری التهاب لثه حاد تبخالی شود، که خود باعث لثه های متورم می شود.

همچنین برفک دهان، که در نتیجه رشد بیش از حد مخمرهای طبیعی در دهان ایجاد می شود، می تواند باعث تورم لثه ها گردد. پوسیدگی دندان درمان نشده می تواند منجر به آبسه دندان شود، که به نوعی تورم لثه موضعی است.

تورم لثه ها

گزینه های درمانی لثه های متورم

درمان پزشکی

اگر لثه های شما مدت زمانی بیش از دو هفته است که متورم می باشد، حتما باید با دندانپزشک خود صحبت کنید. دندانپزشک از شما سؤالاتی را درباره زمان شروع علائم و اینکه این علائم چند بار بروز می کند، می پرسد. ممکن است به پرتونگاری X-rays دندانپزشکی کامل دهان نیاز باشد. آنها به علاوه باید بدانند که آیا شما حامله هستید یا آیا تغییر جدیدی در رژیم غذایی خود ایجاد کرده اید؟ همچنین ممکن است برای ارزیابی عفونت در خون آزمایش خون تجویز کنند.

با توجه به علت تورم لثه های شما، دندانپزشک شما ممکن است برای کمک به جلوگیری از التهاب لثه و کاهش پلاک، شستشوی دهانی را تجویز کند. علاوه بر آن ممکن است به شما استفاده از برند خاصی از خمیردندان را توصیه نمایند. در برخی موارد نیز، ممکن است برای درمان به آنتی بیوتیک ها نیاز باشد.

در صورتی که مبتلا به یک شرایط تورم شدید لثه باشید، ممکن است به جراحی لثه نیاز داشته باشید. یکی از گزینه های درمانی شایع، جرمگیری است. در حین این روش، دندانپزشک لثه های بیمار، پلاک و جرم دندانی و یا تارتار را از روی ریشه های دندان ها پاک می کند تا مابقی لثه ها بهبود یابد.

در کل شما می توانید در مورد روش های درمانی زیر با دندانپزشک خود صحبت کنید:

• جرمگیری دندان، پاکسازی حرفه ای دندان، تارتار را از بین می برد و این می تواند به کاهش التهاب لثه کمک کند.
• پاکسازی ریشه دندان، یک روش تمیز کردن عمیق است که پلاک و تارتار را از ریشه دندان ها خارج می کند.
• آنتی بیوتیک ها، آنتی بیوتیک های خوراکی اغلب در درمان آبسه های دندان موثر هستند. همچنین یک فرد باید برای درمان علت آبسه تحت معالجه دندانپزشکی قرار بگیرد.
• خارج کردن آبسه در برخی موارد، ممکن است دندانپزشک برای خارج کردن چرک آلوده، نیاز به ایجاد برش و برداشتن آبسه داشته باشد.
• عصب کشی ریشه دندان
• کشیدن دندان، گاهی ممکن است دندانپزشک نیاز به کشیدن دندان آلوده داشته باشد. این روش به بی حسی موضعی احتیاج دارد.

درمان خانگی ورم لثه

لثه های متورم را با مراقبت نیز می توان درمان کرد. در ادامه چند نکته برای مراقبت از لثه های متورم در خانه آورده شده است:

• لثه های خود را به آرامی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن تسکین دهید، سعی کنید آنها را تحریک نکنید.
• برای رهایی یافتن از باکتری ها، دهان خود را با محلول آب نمک شستشو دهید.
• مقدار زیادی آب بنوشید. آب به تحریک تولید بزاق کمک می کند و بزاق دهان موجب تضعیف باکتری های ایجاد کننده بیماری در دهان می شود.
• از مصرف مواد تحریک کننده، از جمله دهانشویه های قوی، الکل و دخانیات خودداری کنید.
• برای کاهش درد لثه های متورم، یک کمپرس سرد را روی صورت خود قرار دهید

تورم لثه ها

پیشگیری از بروز تورم لثه

برای جلوگیری از بروز تورم لثه ها برخی اقدامات پیشگیرانه، از جمله حفظ مراقبت صحیح از دهان و دندان و خوردن غذاهای سالم وجود دارد.

بهداشت دهان

دهان و دندان خود را به خصوص بعد از هر وعده غذایی به طور مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. برای پاکسازی و در صورت لزوم جرمگیری حداقل هر شش ماه یکبار به دندانپزشک خود مراجعه نمایید. در صورتی که دهان شما خشک باشد، این امر موجب افزایش خطر ایجاد پلاک و تارتار شود. در مورد دهانشویه ها و خمیردندان هایی که می توانند به بهبود یا جلوگیری از این شرایط کمک کنند، با دندانپزشک خود مشورت کنید.

بنابراین می توانید با راه های زیر از ایجاد لثه های متورم جلوگیری کنید:

• مسواک زدن دو بار در روز
• حداقل یک بار در روز نخ دندان کشیدن
• انجام معاینات پزشکی یک یا دو بار در سال
• مراجعه به دندانپزشک در صورت بروز لثه های متورم یا درد دندان
• پرهیز از مصرف شکر اضافی برای جلوگیری از تشکیل پلاک
• اجتناب از مصرف دخانیات و مواد الکلی

لثه های متورم یک مشکل رایج است و در اغلب موارد، دلیلی برای نگرانی نیست. لثه های متورم به دلایل مختلف از جمله بهداشت ضعیف دهان و دندان ممکن است رخ دهد. با این حال، در صورتی که لثه های متورم بیش از یک هفته طول بکشد ممکن است نشانه ای از مشکل و شرایط اساسی مانند التهاب لثه، پریودنتیت یا آبسه دندان باشد. اگر تورم در کنار تب رخ دهد، فرد باید فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرد. البته در بسیاری از موارد، شخص می تواند با تمرین بهداشت دهان و دندان، که شامل به طور مرتب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات معمول است، از تورم لثه جلوگیری کند.