جراحی پیوند لثه چیست و چگونه انجام می شود؟

جراحی پیوند لثه یک نوع جراحی تخصصی دندان پزشکی است که عموماً برای اصلاح اثرات تحلیل لثه انجام می شود. این جراحی معمولاً بسیار سریع و نسبتا آسان است. در جریان این جراحی متخصص جراحی لثه ابتدا بافت لثه را باز کرده و محل آسیب دیده را با استفاده از بافت های سالم جایگزین می کند.

تحلیل لثه زمانی اتفاق می افتد که بافت لثه به مرور زمان از بین رفته و بیشتر ریشه دندان مشخص می شود. این وضعیت باعث می‌شود که دندان ها حساس شوند و در هنگام غذا خوردن یا نوشیدن برای آنها مشکل ساز شود. با توجه به اینکه تحلیل لثه به آرامی اتفاق می رسد بسیاری از مردم درک نمی‌کند که چه اتفاقی برایشان افتاده است.

معمولاً تحلیل لثه در مراحل پیشرفته منجر به افتادن دندان ها میشود، اما برخی از افراد هم برای داشتن لبخند زیبا و به دلایل زیبایی هم جراحی پیوند لثه را انتخاب می‌کند. با توجه به اهمیت این موضوع برای محافظت از دندان ها و جلوگیری از آسیب های بعدی در ادامه به شما خواهیم گفت که جراحی پیوند لثه به چه شکلی انجام می‌شود و دوره ریکاوری آن به چه صورت است.

نحوه انجام جراحی پیوند لثه

متخصص جراحی لثه با توجه به شرایط بیماران و شدت آسیب و نیاز فردی آن ها انواع مختلفی از پیوندهای لثه را در انجام می دهد. پریودنتیست در مورد انواع مختلف جراحی با بیمار صحبت می کند و به کمک یکدیگر مناسب ترین گزینه ممکن را انتخاب می کنند.

استفاده از بی حس کننده موضعی برای آماده سازی بیمار قبل از شروع پیوند لثه اولین گامی است که دندانپزشک انجام میدهد. همچنین ممکن است برخی از این متخصصین اقدام به برداشتن قسمت هایی از لثه‌های فعلی بیمار کنند تا ریشه دندان را به خوبی ببینند.۳ روش متفاوت برای عمل جراحی پیوند لثه وجود دارد:

بافت پیوندی لثه (Connective tissue grafts)

در این شیوه دندانپزشک ابتدا یک فلپ را از روی لثه بر می دارد و دسترسی به لایه های زیرین را فراهم می کند. جراح لثه می تواند از بافت کام دهان قسمتی را جدا کرده و از آن برای پوشاندن ریشه دندان استفاده کند و آن را به بافت لثه فعلی بخیه بزند.

جراحی پیوند لثه

گرافت لثه های آزاد (Free gingival grafts)

این روش جراحی پیوند لثه بیشتر برای کسانی استفاده می‌شود که لثه های آنها نازک بوده و برای حجیم کردن لثه های خود نیاز به بافت اضافی دارند. در این شیوه ابتدا جراح بافت را مستقیماً از بافت‌های سقف دهان یا همان کام خارج می کند و روی بافت لثه موجود قرار می‌دهد. به مرور زمان بین آنها ارتباط و پیوستگی شکل میگیرد و می توان به نتیجه آن امیدوار بود.

پیوند لترال یا پیوند جانبی (Pedicle (lateral) grafts)

 این روش جراحی در مورد کسانی استفاده می‌شود که حجم لثه آنها بیشتر از حالت طبیعی است. در این شیوه دندانپزشک مستقیماً بافت را از روی لثه ها جدا می‌کند و در نهایت لبه های آنها را به یکدیگر بخیه میزنند. کار دیگری که جراح انجام می‌دهد این است که بافت را به سمت بالا و پایین حرکت می دهد و از این طریق ریشه دندان ها را می پوشاند.

آماده شدن برای جراحی پیوند لثه

هنگامی که فرد و دندانپزشک در مورد همه گزینه ها به نتیجه رسیدند و مشخص شد که کدام نوع جراحی انجام میشود، چیز زیادی باقی نمانده و فرد باید برای انجام جراحی آماده می‌شود. حضور یکی از اعضای خانواده برای انجام امورات جانبی جراحی ضروری است. نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که وجود داروهای مسکن برای کنترل حالت ناخوشایند و درد جراحی است و باید خود را برای آن آماده کنید.

افرادی که جراحی پیوند لثه را انجام میدهند بلافاصله پس از انجام عمل جراحی می‌توانند به خانه برگردند. متخصص برای اطمینان از بهبودی کامل بیمار و موفقیت در انجام جراحی دستورالعمل‌هایی به بیمار می دهد تا آنها را اجرا کند. در ضمن حضور یک فرد برای رانندگی تا منزل در کنار شما راهکار خوبی است.

کسانی که جراحی پیوند لثه را انجام می‌دهند، لازم است که چند دستورالعمل کلی را رعایت کنند تا وضعیت آنها رو به بهبودی باشد:

• از کشیدن نخ دندان یا مسواک زدن محل جراحی خودداری کنید
• استفاده از محلول دهانشویه خاص به کنترل پلاک کمک می‌کند
• مصرف آنتی بیوتیک تجویزی برای کاهش خطر عفونت جراحی
• اجتناب از ورزش یا فعالیت بدنی شدید
• اجتناب از خوردن غذاهایی که جویدن آنها دشوار است
• خوردن غذاهای نرم و خنک مانند بستنی و ماکارونی یا ماست و پنیر نرم
• اجتناب از کشیدن سیگار و مصرف دخانیات

درد و ناراحتی در جریان ریکاوری بعد از جراحی پیوند لثه ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. مثلاً اگر جراح از روش های جراحی بافت پیوندی استفاده کند به احتمال زیاد فرد درد کمتری را احساس می کند. اما اگر بافت پیوندی از قسمت کام دهان برداشته شده باشد به احتمال زیاد برای چند روز احساس درد خواهد داشت.

روند بهبودی اغلب سریع است و یک تا دو هفته طول می‌کشد تا دهان به طور کامل بهبود یابد، اما در برخی افراد ریکاوری هم طولانی می شود. دندانپزشک یا جراح لثه استفاده از داروهای مسکن و داروهای بدون نسخه را برای مدیریت درد پیشنهاد می دهد. بعد از انجام عمل جراحی پیوند لثه دندان ها ممکن است بیش از حد معمول نسبت به غذاهای گرم و سرد حساس باشد و به همین دلیل به بیماران توصیه می شود که از خمیر دندان ها و دهانشویه های مخصوص حساسیت دندان استفاده کنند.

معمولاً دندانپزشکان برای چند هفته روند بهبودی جراحی را تحت کنترل قرار می‌دهند تا وضعیت پیشرفت بیماری مشخص شود. حتی ممکن است دندان پزشک تشخیص دهد که در صورت لزوم بخیه ها را خارج کنند و فرد را به حالت عادی برگرداند. فقط به این نکته توجه داشته باشید که ممکن است محل جراحی نسبت به قبل کمی سفت تر و محکم تر باشد که به مرور زمان به حالت عادی برمی گردد.

جراحی پیوند لثه

عوارض جانبی ناشی از جراحی پیوند لثه

تجربه نشان داده که عوارض جانبی جراحی پیوند لثه بسیار نادر هستند و در بیشتر موارد هیچ گونه عوارضی ندارد. در این بین نمی‌توانیم از برخی از عوارض معمولی هر نوع جراحی چشم پوشی کنیم و شما هم سعی کنید که موارد زیر را حتما تحت نظر داشته باشید:

• خونریزی اندک لثه ها
• متورم شدن لثه ها
• احساس لق شدن دندان ها
• افزایش حساسیت دندان ها
• عفونت جزیی در محل جراحی

گاهی ممکن است بافت پیوندی به درستی به محل پیوند نچسبد. این اتفاق بسیار نادر است اما اگر شما با آن مواجه شدید بلافاصله به جراح خود اطلاع دهید. در نهایت برخی از افراد از شکل ظاهری لثه های خود راضی نیستند و از جراح لثه می‌خواهند که شکل آن را تغییر دهد. این کار هم تحت عنوان جراحی پیوند لثه انجام می شود و بیشتر جنبه زیبایی دارد.

 جمع بندی

جراحی پیوند لثه با اهداف مختلفی انجام می‌شود که در ساده ترین حالت ممکن به منظور تقویت بافت لثه در نگهداری دندان ها انجام می شود. روش های متنوعی برای جراحی وجود دارد که دندان پزشک با توجه به وضعیت بیمار و وضعیت لثه او می‌تواند یکی از آنها را انتخاب کند. البته در این بین بیمار هم در انتخاب گزینه درمانی تاثیر گذار است و بهترین راهکار را با مشاوره با او انتخاب می کنند.